TẦM NHÌN VIỆT NAM TRONG KỶ NGUYÊN MỚI QUA BÀI PHÁT BIỂU CỦA TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM TẠI ĐẠI HỌC OXFORD.

Trong chuyến thăm chính thức Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland từ ngày 28–30/10, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu quan trọng trước giới học giả, sinh viên và cộng đồng quốc tế tại Đại học Oxford – một trong những cơ sở giáo dục lâu đời và danh tiếng nhất thế giới. Sự kiện không chỉ thể hiện tầm vóc ngoại giao học thuật của Việt Nam, mà còn gửi đi thông điệp chiến lược về định hướng phát triển, tư duy đối ngoại và vai trò của Việt Nam trong trật tự quốc tế mới.

Bài phát biểu có cấu trúc logic xoay quanh ba trọng tâm: nhận định bối cảnh cạnh tranh chiến lược toàn cầu, tuyên bố con đường phát triển dựa trên hòa bình – tự chủ – sáng tạo, và khẳng định vai trò của Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam – Anh như hình mẫu hợp tác thế hệ mới. Qua đó, Việt Nam khẳng định không đứng ngoài dòng chảy địa–kinh tế, mà chủ động tham gia bằng tri thức, cải cách thể chế và hợp tác bình đẳng.

Một thế giới biến động: rủi ro và cơ hội song hành

Tổng Bí thư mở đầu bằng việc phác họa bối cảnh kỷ nguyên mới, nơi các khái niệm về biên giới, chủ quyền và quyền lực truyền thống đang bị thách thức. Cạnh tranh toàn cầu hiện không chỉ diễn ra trên phương diện địa chính trị, mà len sâu vào công nghệ lõi, năng lượng sạch, hạ tầng số và tiêu chuẩn dữ liệu. Trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học và chuỗi cung ứng chiến lược trở thành “rào chắn mới” định hình luật chơi toàn cầu.

Tư duy khối và liên minh cũng quay trở lại dưới những hình thức hiện đại thông qua giới hạn công nghệ, phân cực tiêu chuẩn kỹ thuật, áp thuế nhắm mục tiêu hay kiểm soát tài nguyên. Ranh giới mới không còn dựa trên địa lý, mà nằm trong dữ liệu, dòng vốn và quyền tiếp cận thị trường.

Bên cạnh đó, các thách thức an ninh phi truyền thống như an ninh lương thực, nguồn nước, tấn công mạng, dịch bệnh và khí hậu cực đoan ngày càng phức tạp, khiến không quốc gia nào có thể tự mình giải quyết. Vì vậy, câu hỏi của kỷ nguyên mới không còn là “đứng bên ai”, mà là “làm thế nào để đứng vững, độc lập và tự chủ”.

Con đường Việt Nam: hòa bình, tự chủ và phát triển sáng tạo

Tổng Bí thư nhấn mạnh triết lý phát triển dựa trên giá trị của hòa bình, bởi Việt Nam đã trả giá đắt cho điều đó. Định hướng đối ngoại đặt con người, ổn định và luật pháp quốc tế lên hàng đầu. Tư tưởng Hồ Chí Minh “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” vẫn là kim chỉ nam, với chủ trương không đối đầu, không dựa vào xung đột và giải quyết khác biệt bằng đối thoại.

Chính sách đa phương hóa – đa dạng hóa giúp Việt Nam mở rộng mạng lưới đối tác, tránh phụ thuộc và tạo dư địa chiến lược. Phát triển không chỉ được đo bằng GDP, mà còn bằng y tế công chất lượng, giáo dục tốt, môi trường sống lành mạnh và cơ hội bình đẳng.

Đổi mới sáng tạo – động lực tăng trưởng

Theo Tổng Bí thư, Việt Nam không thể tiếp tục dựa vào tài nguyên, lao động giá rẻ hay lợi thế dân số, mà phải đặt cược vào chuyển đổi số, kinh tế xanh và tuần hoàn, công nghệ cao và sáng tạo. Đây là chiến lược “đi tắt đón đầu” trong bối cảnh địa–kinh tế tái định hình.

Cải cách thể chế được xem là trung tâm của tiến bộ, nhằm bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, phân bổ nguồn lực hiệu quả, bảo vệ người yếu thế và duy trì ổn định xã hội. Trong đó, khu vực tư nhân là động lực quan trọng, còn kinh tế nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, ổn định vĩ mô và bảo vệ lợi ích chiến lược.

Mục tiêu 100 năm: khát vọng dân tộc

Việt Nam đề ra hai mốc phát triển: đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao và hướng tới một xã hội văn minh, nhân ái.

Ngoại giao tri thức: cầu nối Việt Nam – Anh

Quan hệ Việt Nam – Anh từ năm 1973 đã phát triển qua thương mại, đầu tư, giáo dục, quốc phòng và khoa học công nghệ. Hiện có hơn 10.000 sinh viên Việt Nam tại Anh, đóng vai trò như “đại sứ tri thức”. Sau Brexit, việc Anh tham gia CPTPP cho thấy mong muốn gắn kết sâu hơn với châu Á – Thái Bình Dương, trong đó Việt Nam là cầu nối quan trọng. Thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện phản ánh mức độ tin cậy cao và lợi ích dài hạn song hành.

Mô hình hợp tác mới cho thế kỷ XXI

Tổng Bí thư đề xuất bốn hướng hợp tác thực chất, gồm nghiên cứu chung trong lĩnh vực y sinh, trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm, biến đổi khí hậu và năng lượng sạch; trao đổi chuyên gia giữa các viện nghiên cứu để đưa khuyến nghị vào thực tiễn; hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phục vụ chuyển đổi số và xanh; và thử nghiệm mô hình đô thị bền vững với tài chính xanh, giáo dục mở, y tế số và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Theo ông, đây không chỉ là chuyển giao, mà là đồng kiến tạo.

Sức mạnh đạo lý và quyền lực mềm Việt Nam

Triết lý “lấy nhân nghĩa thắng hung tàn” được hun đúc từ lịch sử chống ngoại xâm giúp Việt Nam trở thành đối tác đáng tin cậy. Việt Nam đặt niềm tin vào hòa bình, lòng dân và uy tín quốc tế.

Không đánh đổi môi trường – văn hóa

Việt Nam không theo đuổi mô hình phát triển bằng mọi giá, hy sinh môi trường và di sản. Nhà nước chủ trương tăng trưởng xanh, cân bằng sinh thái và bảo tồn văn hóa, coi hạnh phúc và phẩm giá con người là mục tiêu cuối cùng.

Trách nhiệm quốc tế

Việt Nam ủng hộ trật tự dựa trên luật pháp quốc tế, tự do hàng hải và thương mại công bằng, phản đối áp đặt, đe dọa và đối đầu khối. Việt Nam tin rằng hợp tác đa phương tạo ra lợi ích chia sẻ và củng cố niềm tin.

Thế hệ trẻ – chủ nhân tương lai

Thông điệp tại Oxford nhắm đến sinh viên – những người sẽ định hình chính sách, đạo đức công nghệ và cấu trúc kinh tế số. Việt Nam cam kết là người bạn chân thành, cùng chia sẻ trách nhiệm toàn cầu.

“Trái đất này là của chúng ta”

Trong thế giới phân cực, Việt Nam kêu gọi đoàn kết, hợp tác bình đẳng và không bỏ ai lại phía sau. Đây là tư duy chiến lược của một quốc gia trỗi dậy bằng hòa bình.

Oxford – biểu tượng giao thoa tri thức

Việc chọn Oxford thể hiện tinh thần kết nối giữa tri thức và chính sách, giữa lý luận và thực tiễn. Tổng Bí thư mong muốn hình thành mạng lưới tri thức Việt – Anh trải dài giữa các trung tâm học thuật.

Triển vọng tương lai

Nếu triển khai đúng tầm, Việt Nam có thể trở thành trung tâm R&D của Đông Nam Á, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ và định hình mô hình đô thị xanh – thông minh trong khu vực. Đây là lộ trình khả thi chứ không phải tham vọng mơ hồ.

khát vọng mở và trách nhiệm chung

Bài phát biểu tại Oxford là tuyên ngôn về tầm nhìn dài hạn, chiến lược quốc gia và triết lý phát triển. Việt Nam lựa chọn con đường hòa bình, tri thức, đổi mới sáng tạo và trách nhiệm quốc tế; tin rằng sự tự chủ, hợp tác và sáng tạo là chìa khóa để vượt qua bất định.

Từ Oxford đến tương lai

Nếu Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam – Anh được hiện thực hóa trong công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo trách nhiệm, tài chính xanh và đào tạo nhân lực chất lượng, Việt Nam sẽ bước lên nấc thang mới trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây có thể trở thành câu chuyện hợp tác mẫu mực của thế kỷ XXI, dựa trên bình đẳng, sáng tạo và lợi ích chung.

Bài phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là lời mời hợp tác, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia và khát vọng dân tộc. Trong bối cảnh phân rã toàn cầu, Việt Nam chủ trương kết nối, đề cao nhân nghĩa, tôn trọng luật pháp quốc tế, phát triển công nghệ mở và đặt con người làm trung tâm. Đây là nền tảng để Việt Nam tự tin tiến tới mục tiêu 2030 – 2045, trở thành quốc gia phát triển, thịnh vượng, xanh và nhân văn.

Trong dịp này, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chứng kiến lễ trao các văn kiện hợp tác giữa một số cơ sở nghiên cứu, hàng không, giáo dục của Việt Nam với Oxford về các lĩnh vực đổi mới y tế, Net Zero Carbon, học bổng.

Theo: baotintuc, vnexpress và sưu tầm từ internet.