Ấn Độ nộp đơn khiếu nại lên WTO về mức thuế đồng 50% của Hoa Kỳ

Tính đến ngày 8 tháng 9 năm 2025, giá đồng trên Sàn giao dịch kim loại London (LME) đã giảm xuống còn $9,810.50/tấn đối với hợp đồng thanh toán ngay, giảm từ mức $9,974/tấn ghi nhận vào ngày 4 tháng 9. Tương tự, tồn kho đồng trên LME cũng giảm, chỉ còn 155.825 tấn so với mức 158.575 tấn vào ngày 2 tháng 9, cho thấy nguồn cung đang bị thắt chặt. Tin tức cập nhật về thị trường đồng cho thấy giá đồng đã giảm nhẹ trên thị trường quốc tế sau khi Ấn Độ chính thức kiện Mỹ lên WTO. Động thái này làm gia tăng tâm lý lo ngại về các rủi ro địa chính trị và chiến tranh thương mại, vốn đang tác động tiêu cực đến nhu cầu tiêu thụ toàn cầu.

Chính sách của Mỹ đang áp vào nhóm nào?

Thuế 50% được ban hành theo Section 232 (an ninh quốc gia) và nhắm vào giá trị hàm lượng đồng trong bán thành phẩm (ví dụ: ống, tấm, dây, linh kiện điện có hàm lượng đồng cao) và sản phẩm phái sinh; đồng tinh luyện (refined cathode) không nằm trong đợt áp thuế ngay lập tức.

Vì sao Ấn Độ kiện? Quy trình WTO tiếp theo

Ấn Độ coi mức thuế 50% là “biện pháp phòng vệ trá hình” và đã yêu cầu tham vấn (bước đầu tiên trong tranh chấp WTO). Nếu 60 ngày tham vấn không đạt thỏa thuận, Ấn Độ có thể yêu cầu lập Ban hội thẩm.

Tuy nhiên, cơ quan phúc thẩm WTO hiện tê liệt; bên thua có thể “kháng lên khoảng trống” khiến phán quyết không có hiệu lực ngay. Mỹ và Ấn Độ đều không tham gia cơ chế kháng nghị tạm thời MPIA, nên rủi ro “treo vụ kiện” là đáng kể.

Tình hình tương quan hai bên.

Xuất khẩu đồng và sản phẩm đồng của Ấn Độ sang Mỹ khoảng 330–360 triệu USD năm 2024/25 (chủ yếu là ống, tấm, dây và bán thành phẩm). Quy mô này không lớn so với nhập khẩu đồng của Mỹ ~17,4 tỷ USD (2024), nhưng rất quan trọng với các nhà gia công bán thành phẩm ở Ấn Độ.

Sau khi nhà máy Sterlite (Tuticorin) đóng cửa (2018), Ấn Độ trở thành nước nhập ròng đồng tinh luyện, dựa nhiều vào nhập khẩu tinh luyệntập trung xuất bán thành phẩm; nguồn cung trong nước chỉ cải thiện khi smelter của Adani tăng công suất.

Điều đó lý giải vì sao Ấn Độ phản ứng mạnh: mất thị trường Mỹ đồng nghĩa hàng loạt doanh nghiệp chế biến trong nước có thể gặp khó khăn nghiêm trọng.

Tác động của vụ kiện và các yếu tố vĩ mô

Các chuyên gia phân tích thị trường nhận định rằng vụ kiện của Ấn Độ đóng vai trò như một chất xúc tác tiêu cực cho giá đồng. Vụ kiện này gia tăng sự bất ổn trong hệ thống thương mại toàn cầu, vốn đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi các chính sách bảo hộ của Mỹ.

  • Rủi ro địa chính trị: Bằng việc thách thức thuế quan của Mỹ, Ấn Độ đã làm nổi bật nguy cơ của một cuộc chiến thương mại lan rộng hơn. Sự bất ổn này khiến các nhà đầu tư trở nên thận trọng, làm giảm dòng vốn vào thị trường hàng hóa rủi ro như đồng.
  • Tác động đến nhu cầu: Khi căng thẳng thương mại leo thang, hoạt động kinh tế toàn cầu có thể chững lại, ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp phụ thuộc vào đồng như xây dựng, sản xuất ô tô và điện tử. Điều này sẽ làm suy yếu nhu cầu tiêu thụ và gây áp lực lên giá. Một số ngân hàng đầu tư cảnh báo nhu cầu đồng có thể suy giảm 2–3% trong quý IV/2025 nếu xung đột thương mại kéo dài.

Mặt khác, một số yếu tố kinh tế vĩ mô khác cũng đang tác động đến giá đồng:

  • Chính sách tiền tệ: Tuyên bố của Thống đốc Fed ủng hộ việc cắt giảm lãi suất có thể hỗ trợ giá đồng trong dài hạn bằng cách thúc đẩy hoạt động kinh tế.
  • Sản xuất tại Trung Quốc: Sản lượng đồng của Trung Quốc được dự báo sẽ giảm trong tháng 9 do các nhà máy tiến hành bảo trì. Điều này có thể hỗ trợ giá đồng bằng cách hạn chế nguồn cung, dù nhu cầu từ các nhà sản xuất hạ nguồn vẫn còn yếu.
  • Sản lượng từ Chile: Dữ liệu xuất khẩu của Chile cho thấy nguồn cung từ nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới vẫn ổn định.

Ý nghĩa của vụ kiện WTO của Ấn Độ

Vụ kiện của Ấn Độ không chỉ là một tranh chấp thương mại mà còn có ý nghĩa chiến lược quan trọng:

Bảo vệ ngành công nghiệp trong nước: Về cơ bản, Ấn Độ đang tìm cách bảo vệ các nhà sản xuất đồng của mình khỏi những chính sách thuế quan gây bất lợi, đảm bảo một môi trường cạnh tranh công bằng trên thị trường quốc tế.

Tăng cường vai trò của WTO: Hành động của Ấn Độ nhấn mạnh tầm quan trọng của WTO như một diễn đàn giải quyết tranh chấp. Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, việc các quốc gia sử dụng cơ chế của WTO cho thấy niềm tin vào hệ thống thương mại đa phương vẫn còn tồn tại.

Tiền lệ cho các quốc gia khác: Đây là vụ kiện thứ ba của Ấn Độ chống lại Mỹ, sau các vụ liên quan đến thép và nhôm. Nó tạo tiền lệ cho các quốc gia khác sử dụng WTO để chống lại các biện pháp thuế quan đơn phương mà họ cho là bất hợp pháp.

Nguồn: Sưu tầm từ internet.