Sửa đổi quan trọng về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất(EPR): Doanh nghiệp cần lưu ý gì trong Nghị định 05/2025/NĐ-CP?

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 05/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2022/NĐ-CP, mang đến nhiều thay đổi đáng chú ý về trách nhiệm tái chế bắt buộc (EPR) đối với nhà sản xuất và nhập khẩu. Dưới đây là những điểm mới quan trọng mà các doanh nghiệp cần đặc biệt lưu tâm.

Tỷ lệ và quy cách tái chế bắt buộc có gì mới?

Nghị định 05/2025/NĐ-CP đã có những điều chỉnh chi tiết về tỷ lệ tái chế bắt buộc và quy cách tái chế bắt buộc.

Tỷ lệ tái chế bắt buộc là tỷ lệ khối lượng sản phẩm, bao bì tối thiểu phải được thu gom và tái chế trên tổng khối lượng sản phẩm, bao bì đã đưa ra thị trường trong năm đó. Tỷ lệ này sẽ được điều chỉnh tăng dần 3 năm một lần để đạt mục tiêu tái chế quốc gia. Các doanh nghiệp có thể bảo lưu phần khối lượng tái chế vượt mức quy định để tính vào các năm tiếp theo.
Quy cách tái chế bắt buộc đã thay đổi cơ bản. Thay vì yêu cầu tối thiểu về lượng vật liệu hay nhiên liệu được thu hồi, Nghị định mới tập trung vào các giải pháp tái chế cụ thể cho từng loại sản phẩm, bao bì. Điều này tạo ra sự linh hoạt và phù hợp hơn với thực tế sản xuất.

Ngoài ra, Nghị định mới cũng quy định rõ:

Việc tái chế phế liệu nhập khẩu, chất thải từ quá trình sản xuất công nghiệp hoặc sản phẩm lỗi sẽ không được tính vào tỷ lệ tái chế bắt buộc.
Các đơn vị được thuê để tái chế phải có giấy phép môi trường và được ít nhất ba nhà sản xuất, nhập khẩu ủy quyền. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ công khai thông tin các đơn vị này trên Hệ thống thông tin EPR quốc gia.

Quy định phù hợp hơn với thực tế

Nghị định 05/2025/NĐ-CP đã giải quyết những vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai, giúp doanh nghiệp dễ dàng thực hiện trách nhiệm của mình hơn.

Thời điểm thực hiện trách nhiệm: Doanh nghiệp sẽ thực hiện trách nhiệm tái chế sau khi kết thúc năm, dựa trên số liệu thực tế sản xuất và nhập khẩu. Điều này khắc phục tình trạng phải đăng ký theo kế hoạch như trước đây. Các doanh nghiệp đã tái chế vượt mức trong năm 2024 theo kế hoạch sẽ được bảo lưu kết quả cho năm 2025.
Miễn trách nhiệm đối với một số sản phẩm: Nhà sản xuất và nhập khẩu kẹo cao su được miễn trách nhiệm tái chế bao bì thương phẩm. Tương tự, nếu nhà sản xuất tự thu hồi và tái sử dụng bao bì của mình (ví dụ chai nước), họ cũng không phải thực hiện trách nhiệm tái chế đối với loại bao bì này.
Cách xác định doanh nghiệp chịu trách nhiệm: Việc xác định doanh nghiệp có phải thực hiện trách nhiệm tái chế bao bì hay không sẽ chỉ căn cứ vào doanh thu của các sản phẩm có bao bì phải tái chế, không tính đến doanh thu từ các sản phẩm khác hay giá trị nhập khẩu. Điều này giúp chính sách EPR trở nên công bằng và rõ ràng hơn.

Mức đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam

Đối với hình thức đóng góp tài chính, Nghị định mới cũng có nhiều quy định chi tiết:

Doanh nghiệp phải nộp đủ tiền đóng góp trước ngày 20/4 hàng năm.
Mức đóng góp tài chính và mức trích chi phí quản lý, giám sát sẽ được Bộ Tài nguyên và Môi trường điều chỉnh và ban hành cho các chu kỳ 5 năm tiếp theo.
Tiền đóng góp này sẽ được sử dụng để hỗ trợ các hoạt động phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế và xử lý chất thải.
Toàn bộ quá trình tiếp nhận và sử dụng quỹ sẽ được công khai, minh bạch, đảm bảo đúng mục đích.

Nghị định 05/2025/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc và thực tế hơn, thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp vào nỗ lực bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.

Nguồn: Sưu tầm từ Internet.