Mỹ Mở Rộng Áp Thuế Thép và Nhôm, Tác Động Lớn Tới Chuỗi Cung Ứng Toàn Cầu

Bộ Thương mại Mỹ đã công bố quyết định tăng thuế quan đối với hơn 400 sản phẩm chứa thép và nhôm. Quyết định và Phạm vi áp dụng vào Ngày 19/08/2025, bổ sung 407 danh mục sản phẩm vào danh sách “sản phẩm phái sinh từ nhôm và thép”. Mức thuế 50% được áp dụng cho hàm lượng thép và nhôm trong các sản phẩm này, cộng thêm mức thuế theo quốc gia đối với phần không chứa kim loại. Danh sách mới bao gồm các mặt hàng từ tuabin gió, cần cẩu di động, thiết bị gia dụng, máy ủi, toa tàu hỏa, xe máy cho đến linh kiện ô tô như ống xả và thép điện dùng trong xe điện. Quyết định này có hiệu lực ngay lập tức.

Phân tích và Ý kiến chuyên gia Động thái này được các chuyên gia đánh giá là một “sự dịch chuyển chiến lược” trong chính sách thương mại của Mỹ, nhằm bảo vệ và phục hồi ngành công nghiệp sản xuất trong nước. Jeffrey Kessler, Thứ trưởng Thương mại phụ trách An ninh Công nghiệp, nhấn mạnh đây là biện pháp để “mở rộng phạm vi của thuế quan thép và nhôm, đồng thời chặn đứng các con đường né thuế”.

Theo ông Jason Miller, Giáo sư quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học bang Michigan, chính sách thuế mới sẽ tác động đến ít nhất 320 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu, dựa trên giá trị hải quan chung của năm 2024. Ông cảnh báo điều này sẽ “gây thêm áp lực đối với lạm phát” tại Mỹ. Phân tích từ Wolfe Research cũng cho thấy mức thuế 25% trước đó đã làm giá thép tăng tới 16% so với mức trung bình năm 2024, và giá nhôm dự kiến sẽ tăng gấp đôi.

Số liệu từ các nguồn uy tín

• Báo cáo từ hãng tư vấn Evercore ISI cho biết, các danh mục sản phẩm mới này đại diện cho hơn 200 tỷ USD giá trị nhập khẩu trong năm 2024, làm tăng mức thuế hiệu lực trung bình lên khoảng 1 điểm phần trăm.
• Theo số liệu của chính phủ Mỹ, khoảng 25% thép và 50% nhôm được sử dụng tại Mỹ là hàng nhập khẩu. Canada, Brazil và Mexico là những nhà cung cấp lớn nhất. Cụ thể, trong năm 2024, Canada chiếm hơn 60% thị phần nhôm nhập khẩu vào Mỹ.
• Một nghiên cứu của Nomura Securities ước tính, nếu giá thép và nhôm tăng 10% so với năm 2024, lợi nhuận hoạt động của các nhà sản xuất ô tô Mỹ như Ford Motor và General Motors có thể giảm khoảng 3-4% nếu họ không thể chuyển chi phí cho người tiêu dùng.

Tác động ngắn hạn và dài hạn

• Tác động ngắn hạn: Các nhà sản xuất nước ngoài sẽ chịu chi phí cao hơn và có thể buộc phải chuyển chi phí này sang người tiêu dùng Mỹ, gây ảnh hưởng đến giá cả các mặt hàng tiêu dùng. Ngành logistics và chuỗi cung ứng toàn cầu có thể chịu “chấn động” do sự thay đổi đột ngột này. Các công ty lớn như Tesla, đã thất bại trong việc thuyết phục chính phủ không áp thuế, sẽ phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng. Một số quốc gia như Nhật Bản đã lên tiếng lo ngại và đề nghị miễn trừ, trong khi Canada và Mexico là những nước chịu ảnh hưởng mạnh nhất.
• Tác động dài hạn: Chính sách này có thể thúc đẩy sự hồi sinh của ngành công nghiệp thép và nhôm trong nước Mỹ, tạo thêm việc làm và giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài. Tuy nhiên, việc thiếu hụt năng lực sản xuất nội địa để đáp ứng nhu cầu hiện tại, như các nhà sản xuất ô tô nước ngoài và Tesla đã cảnh báo, có thể dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung và giá cả tăng cao. Việc xây dựng và vận hành các nhà máy luyện kim mới có thể mất ít nhất 3 năm, khiến giá kim loại tại Mỹ khó ổn định trong thời gian dài. Về lâu dài, chính sách này cũng có thể gây ra các biện pháp trả đũa thuế quan từ các đối tác thương mại, làm gia tăng căng thẳng thương mại toàn cầu.